درباره ایران / درباره استان قزوین /

درباره دژ لمبسر

دژ لمبسر
عکس اول دژ لمبسر عکس دوم دژ لمبسر

دژ لمبسر یا لمسر که در شمال شهر قزوین و در منطقه الموت در شمال شرقی شهر رازمیان واقع شده است و قدمت آن به دوران ساسانیان باز می گردد و در دوره سلجوقیان مورد استفاده گسترده قرار گرفت . این قلعه از مهمترین پایگاههای اسماعیلیان پس از دژ حسن صباح می باشد و در بخش الموت غربی در شهرستان قزوین واقع شده است . متاسفانه پیرامون سال ساخت این بنا در اسناد تاریخی یادی به میان نیامده است . این قلعه ابعادی در حدود 480 متر در جهت شمالی- جنوبی و 190 متر در جهت شرقی - غربی دارد . پس از فتح قلعه لمسر ، حسن صباح ، کیا بزرگ امید را به حکومت بزرگترین قلعه اسماعیلیان نزاری در الموت غربی ، منصوب کرد .
لمبسر قلعه مستحکم اسماعيليان در 3 کيلومتري شمال شرقي شهر رازميان - مرکز بخش الموت غربی - قرار دارد . دره هاي عميق نينه رود و لمه دسترسي به آن را از شرق و غرب غيرممکن ساخته اند و تنها از دو دروازه شمالي و جنوبي مي توان به دژ وارد شد . شيب کوه که از شمال به جنوب کشيده شده و اختلاف دو سطح آن به 150 متر مي رسد حدود 480 متر طول دارد و پهناي قلعه بيش از 190 متر است ، این موارد شرایط استثنایی برای دژ به وجود آورده که موجب تسخیر ناپذیر خواندن این قلعه شده است . این قلعه که در بخش الموت غربی واقع گردیده مهمترین مقر برای دفاع از الموت در برابر هجوم از سوی غرب بود .
ديواره هاي عظيم دولايه با ارتفاعي افزون بر 10 متر از سنگهاي بسيار بزرگ ، که اکنون تنها بقایای ناچیزی از آن باقی مانده است ، وظیفه محافظت از قلعه در برابر هجمه دشمنان بود . ساختمان اصلي در بخش شمالي دژ با ديوارهايي به قطر 120 سانتي متر از سنگ تراشيده ، جایگاه اصلی کیا بزرگ امید فرمانروای قلعه بوده است . از نکات شگفت آور در مورد این قلعه ، سازوکار حیرت انگیز جمع آوری و ذخیره آب باران ، سیستم آبرسانی و همچنین مخازن غلات در جنوب و جنوب شرقی آن است که سبب می شد علی رغم محاصره بلند مدت ساکنان آن به حیات ادامه دهند . از استحکامات شمالی قلعه که تنها راه نفوذ و دسترسی به آن بوده ، اثری به جای نمانده است . اما با توجه به آثار باقی مانده ، این بخش مسلما دارای دروازه و برج و باروهای عظیم بوده است .
برای ساخت استحکامات این قلعه از مصالح سنگ با ملات ساروج یک پارچه استفاده شده است . وسعت کم نظير قلعه لمبسر اجازه مختصر کشت به اهالي آن مي داده تا در مواقع محاصره خودکفا باشند . سال ساخت بناي قلعه در متون تاريخي نيامده اما نوع ساخت و مصالح بکار رفته در آن نشانگر اين است که از استحکامات دوره ساساني و قرون اوليه اسلامي مي باشد . اين قلعه به واسطه موقعيت و اهميت خاص خود در دوره تسلط اسماعيليه شهرت بسيار يافت و پس از قلعه الموات واقع در روستاي گازرخان ، از مهمترين دژهاي اسماعيليه بشمار مي رفته است .